Altın Ticaretine Zeybekci Bakışı

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekçi, TBMM Sanayi Komisyonunda yıllardır bir türlü çözülemeyen altın ticaretiyle ilgili yeni açıklamalar yaptı. Merkez Bankası'nın yurt dışındaki altın rezervlerinin Türkiye'ye getirilmesi nedeniyle cari açığın arttığını, başta İran olmak üzere bir çok ülkeyle dış ticarette döviz yerine altın kullandıklarını söyledi. Bakanın bu sözlerini eski merkez bankası Başkanı Durmuş Yılmaz, “Facia” diye niteledi. Yılmaz, “Bakan ya rezervler nasıl geliyor, ithalat ihracat nasıl yapılıyor bilmiyor. Ya da milletvekilleriyle alay etmiş” dedi.

Yılmaz, bakanın sözlerinin Türkiye'nin dış ticaret verilerinde kuşkulara yol açtığını, iktidara ilk gelen partinin verileri tümden inceleyip düzeltmesi gerektiğini söyledi. CHP Milletvekili Tahsin Tarhan da Bakanın kafa karıştıran sözleri nedeniyle TBMM Başkanlığına soru önergesi verdi.

AYNI ALTINI İHRAÇ EDİP, İTHAL Mİ EDİYORUZ?

Bakan Zeybekçi Türkiye'nin dış ticaret verilerini adeta kuşkuya düşüren açıklamalarını geçen hafta Ürün Güvenliği yasa tasarısının görüşüldüğü TBMM Sanayi Komisyonunda yaptı. CHP Kocaeli Milletvekili Tahsin Tarhan, Bakan Zeybekçi'ye, Birleşik Arap Emirlikleri'ne ocakta 600 milyon dolar altın ihraç ediyoruz, şubatta bunu geri ithal ediyoruz. Gene şubatta 619 milyon dolarlık ihracat yapıyoruz, martta bu da geri geliyor. Ne tesadüf ki ihracat da ithalat rakamı da aynı. Siz tam olarak ne yapıyorsunuz?” diye sordu. Bakan Zeybekçi, bu soruya karşılık, dış ticaret verilerine yönelik büyük kuşkulara neden olan şu açıklamayı yaptı:

EYVAH, MERKEZ'İN KENDİ ALTININI İTHAL ETMİŞİZ!

“2017 yılındaki cari açığımız yaklaşık olarak 51 milyar dolar civarında. Bunun içinde, bir devlet politikasıdır, siz milletvekillerimizle paylaşmakta bir mahzur görmüyorum. Bunun içinde 2017 yılında Merkez Bankamızın kendi varlığı olup da yurt dışında belirli merkezlerde tuttuğu, zamanında parasını ödeyip bu milletin değeri olan altını Türkiye'ye transfer etmesi girişimi var. Bu da 10 milyar doların üzerinde. Yani ithalat olarak görünüyor, bir girdi olarak görünüyor ve cari açığın bir unsuru olarak görünüyor, dış ticaret açığının bir unsuru olarak görünüyor ama aslında değil. 2017'de Birleşik Arap Emirlikleri'nden 4.9 milyar dolar altın ithal etmişiz, 5.4 milyar dolar altın ihraç etmişiz. İsviçre'den 5.2 milyar dolar altın ithal etmişiz. 10 milyar doların üzerinde altın, biraz önce size samimiyetle de açıkladım, Merkez Bankasının varlıklarını Türkiye'ye getirmesi var.”

BAŞBAKAN'A SORDU

Bakan Zeybekçi'nin açıklamaları kafaları iyice karıştırdı. CHP Milletvekili Tarhan, bu yanıt üzerine Başbakan Binali Yıldırım'ın yanıtlaması istemiyle TBMM'ye soru önergesi verdi. Tarhan önergesinde, “Sayın Bakanın sözlerinde belirttiği BAE'den gelen altınlar Türkiye'nin kendi altınları ise her ay aynı oranda ithalat ve ihracat yapılmasının sebebi nedir?” diye sordu.

YA BİLMİYOR, YA ALAY ETMİŞ

Bakanın açıklamalarının ne anlama geldiğini Merkez Bankası eski Başkanı Durmuş Yılmaz'a sorduk. Bakanın sözlerini “Çok vahim, bu bir facia” diye değerlendiren Yılmaz, şu bilgileri verdi:

“Bakan ya olanın bitenin farkında değil, bu ticaret nasıl dönüyor, ithalat ihracat nasıl yapılıyor bilmiyor. Ya da milletvekilleriyle alay etmiş. Bir kere Merkez Bankasının altınları Londra'da emanette. Eğer Merkez Bankası bu altılarını getirmek istiyorsa bu transfer işidir, ithalat ve ihracatla ilgisi yoktur, olamaz. Eğer altınları Londra'dan getirmek için bir iş yapıldı ve buna da ithalat ihracat deniyorsa, bunun karşılığında döviz çıkışı olması lazım ki, bu da Türkiye'nin kendi malına döviz ödüyor demektir. Bu hem akla mantığa ters hem de suçtur. Ayrıca Bakan İran'a, komşu ülkelere mal satıyoruz altın geliyor altın gidiyor diyor. Demek ki doğalgaz veya petrolü altınla alıyoruz, ya da altınla ödüyoruz. O zaman bu da ihracat ithalat işlemi değildir. Bu bir ödemedir. Eğer bu işlemler de ithalat ihracat diye yazıldıysa Türkiye'nin son 4-5 yıllık dış ticaret verileri kesinlikle yanlıştır. İktidara gelecek ilk yeni hükümet Türkiye'nin büyüme dahil tüm verilerini sil baştan düzeltmesi gerekir.”