Mustafa Kemal Atatürk’ün 5 yaşındaki manevi kızı Ülkü Adatepe’ye bira içirdiği iddiası zaman zaman gündeme getiriliyor. Gazi Orman Çiftliği’ndeki Bira Fabrikası açılışında Atatürk’ün kucağındayken Ülkü Adatepe’nin “Şark Malt Hülasası” içtiğini gösteren fotoğraf “Bira içiyor” yalanıyla paylaşılarak iftira atılıyor.
Atatürk’ün Ülkü Adatepe’ye bira içirdiği iddiası gerçekleri yansıtmıyor...
Atatürk, 5 yaşındaki manevi kızı Ülkü Adatepe’ye % 5 civarı alkol oranına sahip bira içirmiyor…
“Çocuk birası” olarak ta bilinen, besleyici özelliği bulunan “alkolsüz Şark Malt Hülasası” içiriyor.
Ülkü Adatepe de TRT’ye röportaj verdiği “Atatürk’ten Anılar” adlı programda Atatürk’ün kendisine bira içirdiğini ifade etmişti. Adatepe’nin bira atfı “çocuk birası” olarak ta bilinen, “malt içecek” olan Şark Malt Hülasasını anlatıyor.
“Şark Malt Hülasası” Osmanlı’da da Vardı:
Şark Malt Hülasası Osmanlı zamanında da Türkiye Cumhuriyeti zamanında da sağlıklı ve alkolsüz bira olarak eczanelerin başköşesinde yer aldı. “Çocuk birası” olarak bilinen “Şark Malt Hülasası”nın Tekel tarafından sürdürülen üretimi 1989 yılında durduruldu.
Çocuk birası olarak bilinen “Şark Malt Hülasası”nın birayla benzer şişede satılmış olmasının bu karışıklığı yaratmış olduğu düşünülebilir:
Malt Hülasası İçin Diyanet Görüşü:
Diyanet İşleri Başkanlığı, Din İşleri Yüksek Kurulu’nun, “Malt içeceğinin tüketilmesi caiz midir?” Sorusuna “fermantasyona uğramamış” malt içeceğinin caiz olduğu yönündeki fetvası şu şekilde:
“Malt; buğday, arpa gibi tahılların çimlendirilip kurutulmuş şeklidir. Bunun öğütülmesiyle elde edilen malt unu, bazı gıdalarda ve ekmekçilikte katkı maddesi olarak kullanılır. Ayrıca sıcak su içinde bekletilip şekerlenmesi sağlanan bu undan malt içeceği elde edilir. Bu haliyle sarhoş edici özelliği olmadığından maltın kullanılmasında ve bundan üretilen içeceğin tüketilmesinde bir sakınca yoktur.”
Din İşleri Yüksek Kurulu’un Bira görüşü ise şu şekilde…
“Ancak fermantasyona uğraması durumunda bu içecek, biraya dönüşeceğinden içilmesi helal olmaz. Dolayısıyla normal kullanım süresi geçmiş, köpürme olmuş ya da tadında belirgin bir ekşime gerçekleşmiş olan malt içeceğinin tüketilmesi caiz değildir.”
Ülkü Adatepe’nin Elindeki Şişe Nedir?
Atatürk’ün en küçük manevi kızı olan Ülkü Çukurluoğlu Adatepe (27 Kasım 1932 – 1 Ağustos 2012), Gazi Orman Çiftliği’ndeki Bira Fabrikası açılışında çekilen fotoğrafta Atatürk’ün kucağındaki manevi kızı Ülkü Adatepe’nin elinde bir şişe olduğu görülüyor.
Bu şişenin “Bira” olduğu iddia ediliyor. Ancak sanılanın aksine bu alkol içeren bira şişesi değil, bahse konu dönemde çocuklara besleyici özelliğinden ötürü, hamile kadınlara da süt artırıcı olduğu nedeniyle içirilen “çocuk birası” olarak da bilinen “Şark Malt Hülasası” adlı içecek.
Şark Malt Hülasası ile biranın ham maddesi “arpa maltı.” Günümüzde halen satışı yapılan “malt hülasası” sağlık amacıyla tüketiliyor.
Tekel Malt Hülasası şişesinin arka bölümünde yer alan açıklamalar incelendiğinde, çocuklar için yemeklerden önce 1-2 çorba kaşığı tüketiminin önerildiği görülmektedir:
“Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlğı’nın 11.11.1944 tarih ve 12/88 numaralı serbest satış ruhsatnamesini halzdir. Reçeteli ve reçetesiz satılabilir. Malt Hülasasının Terkibi: Maltoz % 2 gliserofosfat esansına göredir. Sureti İstimali: Çocuklar için: Yemeklerden evvel bir veya iki çorba kaşığı, Büyükler için: Yemeklerden evvel bir kahve fincanı”
Şark Malt Hülasası’yla birlikte verilen reçeteye benzer etikette ürün hakkında şunlar yazılı:
“Nekahette bulunanlar için pek kıymetli ve Anemi, Kloroz, Albüminuri, Fosfatüri, Dispepsi, Siyatik ve Umumi Zafiyette büyük faydaları olan bir devadır. Çocukların dişlerinin kolayca çıkmasına, kemiklerinin kuvvetlenmesine, çocuk emziren annelerin sütünün çoğalmasına yardım eder. Çocuklara: Yemeklerden evvel bir veya iki çorba kaşığı, büyüklere: yemeklerden evvel bir kahve fincanı…”
